Kiểm tra chất lượng đồ chơi nhập khẩu: Đơn giản hơn nhờ Cơ chế một cửa

Từ chạy đi chạy lại nhiều lần

Công ty TNHH Thế giới Tuổi thơ SNB chủ yếu Nhập khẩu đồ chơi từ các thị trường như Nhật Bản, Ba Lan… qua cảng Hải Phòng với tần suất mỗi năm khoảng 10 lô. Với mỗi lô hàng, DN đều cần được cấp giấy thông báo hàng đạt tiêu chuẩn Nhập khẩu mới được thông quan và đem hàng hóa ra tiêu thụ trên thị trường.

Theo bà Dương Nguyễn Xuân Hà, nhân viên Xuất nhập khẩu của Công ty, thông thường đối với từng lô hàng Nhập khẩu, DN mất từ 15-20 ngày để có thể nhận thông báo hàng Nhập khẩu đạt tiêu chuẩn. Các bước bắt đầu từ việc DN nộp giấy đăng ký kiểm tra Nhà nước đối với mặt hàng đồ chơi Nhập khẩu cho Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 1 (Quatest 1), Cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ, sau đó trong  ngày được Quatest 1 đóng dấu xác nhận cho phép kiểm tra. Bước tiếp theo, DN mở tờ khai hải quan, chờ Quatest 1 lấy mẫu trực tiếp để đem hàng hóa đi kiểm tra chất lượng. Khi có kết quả cuối cùng, DN đem giấy thông báo hàng đạt tiêu chuẩn Nhập khẩu nộp cho cơ quan Hải quan để có thể đem ra lưu thông trên thị trường.

“Tất cả các khâu trên, DN đều phải trực tiếp làm việc với các đơn vị. Ví dụ, khi nộp giấy đăng ký kiểm tra Nhà nước đối với mặt hàng đồ chơi Nhập khẩu cho Quatest 1, nhân viên DN sẽ chờ tại đó để nếu nhanh có thể nhận luôn lại giấy trong buổi làm việc với sự xác nhận cho phép kiểm tra. Trong quá trình chờ Quatest 1 lấy mẫu hàng hóa đem đi kiểm tra chất lượng, tùy theo lịch hẹn, nhân viên của Công ty chủ động liên hệ để có kết quả là tới lấy, đem nộp cho cơ quan Hải quan hoàn tất những thủ tục cần thiết. Toàn bộ quá trình này, nhân viên phải chạy đi chạy lại khá nhiều lần”, bà Hà nói.

Cách nộp hồ sơ giấy truyền thống dù không gặp trở ngại gì nhưng khiến DN tốn không ít thời gian, công sức. Đại diện Công ty TNHH TM A.S cho biết: Công ty thường Nhập khẩu trên 10 mặt hàng đồ chơi từ thị trường Trung Quốc với tần suất khoảng 1-2 lô/tháng vì thế hầu như tháng nào cũng phải làm đăng ký kiểm tra Nhà nước đối với đồ chơi Nhập khẩu. Từ trước tới nay, toàn bộ quá trình từ khi đăng ký kiểm tra cho tới khi nhận được kết quả cuối cùng mất khoảng 15-20 ngày, nếu có trục trặc có thể kéo dài hơn. Nhân viên chuyên phụ trách hoạt động khai báo Xuất Nhập khẩu của Công ty đánh giá, thời gian này tương đối lâu và để hoàn thành công việc kiểm tra, nhân viên phải chạy đi chạy lại khá nhiều lần giữa các đơn vị. “Trên thực tế, khi đăng ký kiểm tra hàng hóa, hàng đã được nhập về và lưu tại cảng Hải Phòng. Thời gian kiểm tra, cấp giấy đạt chất lượng Nhập khẩu càng lâu càng khiến DN tốn thêm các loại chi phí. Đặc biệt, đối với DN có quy mô không lớn, thời gian lâu còn làm DN đọng vốn, khó quay vòng”, vị nhân viên này cho biết.

Tới chủ động theo dõi trên Cổng thông tin

Là người trực tiếp tham gia triển khai NSW ngay từ khi Bộ Khoa học và Công nghệ mới áp dụng, bà Dương Nguyễn Xuân Hà đánh giá, động thái này đem lại khá nhiều lợi ích cho DN. Thiết thực nhất là thay vì việc chạy đi chạy lại nộp giấy đăng ký kiểm tra và nhận kết quả thủ công từ Quatest 1, rồi lại đem kết quả nộp cho cơ quan Hải quan, đến nay nhân viên của DN chỉ cần ở tại trụ sở Công ty khai báo và tiếp nhận đầy đủ thông tin trên Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Liên quan tới vấn đề này, đại diện một số DN cho rằng, lợi ích khá lớn của NSW còn là giúp DN thoát khỏi tâm trạng thấp thỏm chờ đợi, chuyển sang chủ động theo dõi xem hồ sơ, giấy tờ khai báo của DN mình đã đi đến đâu, được xử lý tới bước nào. Hiện nay, khi có kết quả cuối cùng, thông tin được phân luồng gửi đi các đơn vị, gửi trực tiếp cho cơ quan Hải quan, DN chỉ cần theo dõi thấy cơ quan Hải quan đã nhận được thông tin là có thể lưu thông hàng hóa.

Trên thực tế, việc Nhập khẩu đồ chơi căn cứ chủ yếu theo nhu cầu thị trường. Từ cuối năm 2015 đến nay, do chưa có đơn hàng NK mới nên một số DN Nhập khẩu đồ chơi vẫn chưa áp dụng NSW. Sau quá trình tập huấn, đánh giá những lợi ích thiết thực mà NSW đem lại, các DN khẳng định ngay khi tiến hành NK lô đồ chơi mới sẽ xem xét áp dụng theo NSW. Trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, bà  Mẫn Thị Lụa, nhân viên Xuất Nhập khẩu Công ty CP Etic Việt Nam cho biết: Thông thường mỗi năm DN chỉ Nhập khẩu từ 4-5 lô hàng đồ chơi từ thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên sắp tới, DN chuẩn bị mở rộng Nhập khẩu lô hàng mới từ thị trường Hàn Quốc. Mặc dù chưa từng áp dụng NSW nhưng khi Nhập khẩu lô hàng mới, Công ty có thể sẽ áp dụng theo NSW.

Hầu hết DN đánh giá cao những lợi ích mà NSW đem lại, song do quá trình áp dụng chưa lâu nên những lợi ích về mặt rút ngắn thời gian chưa được thể hiện rõ nét. Hiện nay, khoảng thời gian từ khi DN khai báo đăng ký kiểm tra hàng hóa trên hệ thống cho tới khi nhận kết quả cuối cùng chưa được rút ngắn đáng kể so với cách làm truyền thống. Bên cạnh đó, một số vấn đề về lỗi kỹ thuật vẫn xảy ra. Vì vậy, nhiều DN mong muốn thời gian tới, các cơ quan liên quan sẽ  phối hợp chặt chẽ hơn nữa, hỗ trợ DN thường xuyên, đặc biệt tiến tới việc rút ngắn thời gian triển khai thủ tục.